Τι είναι ο εργομετρικός έλεγχος ?
Με τον γενικό όρο “ Εργομετρικός έλεγχος ” εννοούμε την διαδικασία αξιολόγησης των παραμέτρων φυσικής κατάστασης. Με τον όρο “φυσική κατάσταση” εννοούμε την ικανότητα του ανθρώπινου σώματος να εκτελέσει συγκεκριμένο μυϊκό έργο. Η έννοια της φυσικής κατάστασης είναι πολυπαραγοντική και συνίσταται από 11 παραμέτρους (καρδιο-αναπνευστική αντοχή, δύναμη, τοπική μυϊκή αντοχή, ευλυγισία, σωματική σύσταση, ταχύτητα, ευκινησία, ισορροπία, συναρμογή, μυϊκή ισχύς, χρόνος αντίδρασης) πολύ περισσότερες από όσες θα πίστευε κανείς στο άκουσμα του όρου φυσική κατάσταση.
Σε ποιους απευθύνεται η εργομέτρηση; Επαγγελματίες ή χομπίστες;
Και στους δύο. Ταιριάζει σε όποιον το βλέπει λίγο πιο σοβαρά και προσπαθεί αντί για βόλτα να κάνει προπόνηση.Για τους επαγγελματίες αθλητές είναι πιο εύκολα γιατί υπάρχει ο γνώστης προπονητής που τους καθοδηγεί. Για τους χομπίστες ωστόσο, μια εργομέτρηση θα μπορούσε να αποτελέσει βάση πάνω στην οποίο θα προσαρμοστεί, ανάλογα με τα ατομικά φυσιολογικά χαρακτηριστικά του καθενός και τους προσωπικούς του στόχους, ένα σωστά δομημένο προπονητικό πρόγραμμα.
Η αθλητική απόδοση είναι αποτέλεσμα αλληλεπίδρασης κληρονομικών παραγόντων και της προπονητικής επιβάρυνσης. Οι υψηλές ενεργειακές απαιτήσεις κατά τη διάρκεια της άσκησης καθορίζουν την έκβαση του αγώνα, την κατάσταση της υγείας και τη διαμόρφωση της προπόνησης. Συνεπώς ο πλήρης εργομετρικός έλεγχος θεωρείται απαραίτητος και ιδιαίτερα χρήσιμος για τον καταρτισμό του προπονητικού προγράμματος και τη βελτιστοποίηση της αθλητικής απόδοσης. Παράμετροι που εξετάζονται κατά τον εργομετρικό έλεγχο είναι:.
Το πιο πλήρες πακέτο μετρήσεων, παραδίδοντας ατομικός φάκελος σε κάθε αθλητή με τα αποτελέσματα του εργομετρικού, κατευθύνσεις προπόνησης, πρόγραμμα διατροφής, συγκριτικούς δείκτες, εξειδικευμένα προγράμματα προπόνησης .
1. Έλεγχος Υγείας – Ανθρωπομετρική Αξιολόγηση
Λίπος %, Λίπος kg, Άλιπη μάζα, Μυϊκή μάζα, Συνολικά υγρά σώματος, Εξωκυττάριο υγρό, Ενδοκυττάριο υγρό, Δείκτης μάζας σώματος, Οστική μάζα, Σωματική κατάταξη, Σπλαχνικό λίπος, Αναλογία ECW/TBW, Βασικός μεταβολικός ρυθμός, Phase Angle, Basal Metabolic Rate indicator, Μεταβολική ηλικία, Κατανομή σωματικού λίπους , Ισορροπία μυϊκής μάζας, Επίδοση μυών κάτω άκρων, Τμηματική ανάλυση για κάθε κάτω και άνω άκρο και κορμό: Ποσοστό λίπους και αξιολόγηση, Μυϊκή μάζα kg και αξιολόγηση, Reactance/resistance και phase angle, επιθυμητά φυσιολογικά όρια.
2. Ισοκινητική αξιολόγηση κάτω άκρων :
Η ισοκίνηση με την βοήθεια ισοκινητικών συστημάτων αποτελεί ένα δημοφιλή τρόπο μυϊκής αξιολόγησης. Η ισοκινητική άσκηση (η οποία εκτελείται σε μια άρθρωση, με καθορισμένο εύρος κίνησης, με σταθερή τη γωνιακή ταχύτητα εκτέλεσης σε όλο το εύρος αυτό) είναι ευρέως διαδεδομένη σε ότι αφορά την αξιολόγηση της φυσικής άσκησης και των τραυματισμών.
3. Αξιολόγηση Φυσικής Κατάστασης Vo2max:
Μέγιστη κατανάλωση οξυγόνου (VO2max): Η VO2max είναι συνώνυμη με την αντοχή. Επίσης, υψηλή τιμή στη VO2max αποτελεί ένδειξη καλής υγείας.
- Ταχύτητα (km/h) ή Έργο (watt/kg) στη VO2max: Είναι η μέγιστη ταχύτητα ή το μέγιστο παραγόμενο έργο που αντιστοιχεί στην VO2max. Αποτελεί ένα από τους πιο πρακτικούς δείκτες των Αερόβιων προσαρμογών του αθλητή.
- Αναερόβιο κατώφλι: To αναερόβιο κατώφλι είναι ένας σημαντικός δείκτης αερόβιας αντοχής. Όσο υψηλότερο είναι το έργο αυτό και για όσο περισσότερο μπορεί να διατηρηθεί στην άσκηση τόσο πιο γυμνασμένος είναι ο αθλούμενος.
- Ενεργειακή (δρομική) οικονομία (ΕΟ): Oρίζεται ως η πρόσληψη οξυγόνου (mL/kg/min) σε μια υπομέγιστη μυϊκή προσπάθεια. Μαθαίνοντας την ΕΟ σε κάθε ταχύτητα ουσιαστικά μαθαίνουμε την ένταση της άσκησης που πρέπει να χρησιμοποιούμε στην προπόνηση (συνεχόμενη και διαλειμματική), βελτιώνοντας έτσι την ποιότητα, την ασφάλεια και την αποδοτικότητα της προπόνησης.
- Συγκέντρωση γαλακτικού στο αίμα: Το γαλακτικό είναι όξινο προϊόν του μυικού μεταβολισμού και δυσκολεύει τη μυική σύσπαση. Μετριέται είτε στο τέλος μίας μέγιστης προσπάθειας, είτε κατά τη διάρκεια μίας υπομέγιστης, είτε κατά τη διάρκεια ενός VO2max τεστ για την εύρεση του Αναερόβιου Κατωφλιού.
Πνευμονικός αερισμός (Vmax): Πρόκειται για τη ροή όγκου αέρα μέσα και έξω από τους πνεύμονες. Αν και δεν υπάρχουν τιμές αναφοράς, ωστόσο τιμές κάτω από από 70-60 L/min στην μέγιστη προσπάθεια (ανάλογα του φύλου, των σωματομετρικών χαρακτηριστικών και του τύπου άσκησης) ενδέχεται να υποδηλώνουν πρόβλημα στην αναπνευστική ικανότητα. - Μέγιστη καρδιακή συχνότητα: Η γνώση αυτής της τιμής μας βοηθά στην συνταγογράφηση και τον έλεγχο της άσκησης.
Θερμιδομετρία και κατανάλωση υδατανθράκων: Από τη μέτρηση κατανάλωσης οξυγόνου μπορούμε να υπολογίζουμε τις θερμίδες που καταναλώνονται ανά φορτίο άσκησης. Επιπλέον, υπολογίζονται η ποσοτική και σχετική κατανάλωση υδατανθράκων και λιπών, σημαντικές πληροφορίες για την ενεργειακή οικονομία. Αυτό οδηγεί και σε ασφαλή συμπεράσματα για την ποσότητα υδατανθράκων που πρέπει να καταναλώνει ο ασκούμενος σε προσπάθεια μεγαλύτερη της μιας ώρας (μαραθώνιος, brevet ποδηλασίας, ιστιοπλοϊκοί αγώνες κλπ). Επίσης μπορούμε να μετρήσουμε τον βασικό μεταβολισμό.
4. Ανάλυση βάδισης πέλματος (πελματογράφημα ) :
Στατική & δυναμική μέτρηση, ισορροπία, πελματιαία πίεση, σύγκριση μεταξύ δύο πελμάτων, αποτύπωση επιφάνειας στήριξης, θέση πτέρνας, φόρτιση της καμάρας, αποκλίσεις γωνιών/αποστάσεων από άξονα, απεικόνιση δύο και τριών διαστάσεων.
5.
Με την ανάλυση της δρομικής οικονομίας εννοείται η ποσότητα του O2 που «καίγεται» στον οργανισμό για την παραγωγή ενέργειας, σε μία συγκεκριμένη, σταθερή δρομική ταχύτητα. Όπως γίνεται αντιληπτό η τιμή της διαφέρει ανάλογα με την ταχύτητα καθώς κάθε φορά απαιτείται και διαφορετική ποσότητα ενέργειας και συνήθως υπολογίζεται σε διάφορες υπομέγιστες τιμές ταχύτητας ώστε να μπορεί να γίνει η γραφική της παράσταση.
6. Μέτρηση βασικού μεταβολισμού ( RMR )
Μεταβολικός ρυθμός Ηρεμίας, ενεργειακό ισοζύγιο, εξειδικευμένο πρόγραμμα διατροφής . Με την συγκεκριμένη μέτρηση βρίσκουμε με ακρίβεια τις ημερήσιες ενεργειακές τους δαπάνες με στόχο την κατάρτιση ενός σωστού προγράμματος διατροφής ή την απώλεια βάρους.
7. Ειδικευμένο πρόγραμμα διατροφής :
Με τα αποτελέσματα παραδίδεται εβδομαδιαίο ατομικό πρόγραμμα μετά από την συνέντευξη με την διατροφολόγο (Ειρήνη Μπαμπαρούτση PhD Κλινική Διαιτολόγος, Αθλητική Διατροφολόγος)
8. Έλεγχος ελαστικότητας & αξιολόγηση στάση σώματος:
Από τον έλεγχο αυτό, αποκαλύπτονται προβλήματα στο μήκος βασικών μυών του σώματος, παράγοντες που οδηγούν σε επαναλαμβανόμενους τραυματισμού
9. Αξιολόγηση Ταχύτητας : (Αξιολόγηση μόνο για αθλητές )
Ταχύτητα 10m, 20m, 30m, Ταχύτητα με μπάλα – Illinois agility test.
10. WinGate Test – 30sec : (Αξιολόγηση μόνο για αθλητές )
Μέγιστη συχνότητα περιστροφής των σκελών (περιστροφές/λεπτό),αναερόβια αγαλακτική ισχύς (watt/kgr)
11. Αξιολόγηση δύναμης κάτω άκρων : (Αξιολόγηση μόνο για αθλητές )
Δύναμης κάτω άκρων, αναλογία δύναμης δεξί & αριστερό πόδι, εκρηκτικής & ελαστικής ισχύος, αξιολόγηση ταχυδύναμης 30sec χρόνος αντίδρασης σε οπτικά και ηχητικά ερεθίσματα.
12. Αξιολόγηση ψυχοκινητικών ικανοτήτων . (Αξιολόγηση μόνο για αθλητές )