Οι μυϊκές θλάσεις στο ποδόσφαιρο & η αντιμετώπιση τους

Ο πιο συνηθισμένος τραυματισμός σε άτομα τα οποία ασχολούνται με αθλητικές δραστηριότητες είναι οι θλάσεις των μυϊκών ιστών. Θλάση είναι η ρήξη των μυϊκών ινών από είτε από υπερβολικά έντονη σύσπαση, υπερβολική διάταση ή από άμεση πλήξη του μυ από κάποιο εξωτερικό παράγοντα (πχ. λάκτισμα). Με την πρώτη ενόχληση ή πόνο του μυ θα πρέπει να διακόπτεται αμέσως η αθλητική δραστηριότητα, διότι η συνέχισή της μπορεί να προκαλέσει περαιτέρω τραυματισμό των μυϊκών ινών. Δημιουργούνται δηλ. Μεγαλύτερες βλάβες με συνέπεια την αύξηση του χρόνου αποκατάστασης. Επιδημιολογική μελέτη του 2011, από τον επικεφαλής ιατρό της UEFA, Prof Jan Ekstrand, ανέδειξε ότι στο 92% του συνόλου των μυϊκών τραυματισμών στο ποδόσφαιρο, αφορούν θλάσεις στα κάτω άκρα, και συγκεκριμένα στους οπίσθιους μηριαίους, τους προσαγωγούς, τον τετρακέφαλο και το γαστροκνήμιο σε σειρά συχνότητας. Συμβαίνουν 6 φορές πιο συχνά σε αγώνα σε σύγκριση με την προπόνηση, κυρίως στο τελευταίο 15λεπτο του ημίχρονου, λόγω της μυϊκής κόπωσης, και είναι λιγότερο συχνές σε συνθετικό χλοοτάπητα 3 γενιάς από ότι στο φυσικό χλοοτάπητα. Το 16% των θλάσεων ήταν υπότροπη, στην οποία υπολογίζεται ότι ο χρόνος αποχής από το ποδόσφαιρο αυξάνεται περίπου στο 30%. Με βάση τα αποτελέσματα της έρευνας, μια ποδοσφαιρική ομάδα αποτελούμενη από 25 ποδοσφαιριστές υπολογίζεται ότι θα έχει περίπου 15 μυϊκές θλάσεις σε μία αγωνιστική περίοδο.

Αιτίες

Οι αιτίες των μυϊκών θλάσεων είναι οι εξής:

• Κακή Προθέρμανση

• Μειωμένη ελαστικότητα των μυών απο παράλειψη των διατατικών ασκήσεων

• Υπερβολική κόπωση των μυών μετά απο παρατεταμένη άσκηση

• Κακός εξοπλισμός (πχ. ακατάλληλα υποδήματα)

• Άσκηση σε υγρό και ψυχρό περιβάλλον

• Κακή διατροφή και έλλειψη καλίου, νατρίου ή μαγνησίου στον οργανισμό

• Κακή τεχνική κατα την εκτέλεση των ασκήσεων, υπερεκτίμηση δυνατοτήτων απο τον προπονητή ή τον ίδιο τον αθλητή.

 

Eίδη θλάσεων

Αναλόγως με τον αριθμό των τραυματισμένων μυϊκών ινών οι θλάσεις διαβαθμίζονται σε πρώτου, δευτέρου και τρίτου βαθμού.

 

Πρώτου Βαθμού: παρατηρείται απλή διάταση των μυϊκών ινών (το λεγόμενο “τράβηγμα”) και συνοδεύεται από πόνο κατά την εκτέλεση της άσκησης. Επίσης περιορίζεται η λειτουργικότητα του πάσχοντος μέλους.

 

Δευτέρου Βαθμού: παρατηρείται μερική ρήξη των μυϊκών ινών με έντονο μυϊκό σπασμό ,αιμάτωμα και οίδημα. Στη συνέχεια σχηματίζεται ουλώδης ιστός στο σώμα του μύ ο οποίος έχει σαν αποτέλεσμα την απώλεια της ελστικότητας του μυός. Επίσης έχουμε μετατόπιση του εκχυμώματος στους παρακείμενους ιστούς, 1-2 μέρες μετά την κάκωση. Σε ενδεχόμενη ρήξη της μυϊκής περιτονίας έχουμε μυοκήλη, δηλ. κήλη του μύ προς τα έξω.

 

Τρίτου Βαθμού: παρατηρείται πλήρης ρήξη του μυός, με εκτεταμένο αιμάτωμα καθώς και κατάργηση της κινητικότητας του μύ. Κατά την ψηλάφηση εντοπίζεται κοίλωμα του μύ στο σημείο της ρήξης.

Στα κάτω άκρα συχνότερες θλάσεις είναι αυτές του δικέφαλου μηριαίου, του τετρακεφάλου και του γαστροκνημίου. Στα άνω άκρα θλάσεις παρατηρούνται Στο δικέφαλο βραχιόνιο, στον δελτοειδή, στον υπερακάνθιο (στροφείς του ώμου) και στον τρικέφαλο βραχιόνιο. Συχνές είναι επίσης και οι θλάσεις των κοιλιακών οι οποίες απαιτούν συνήθως και μακρόχρονη αποκατάσταση.

Ιατρική-Φυσικοθεραπευτική αντιμετώπιση :

Η θεραπευτική αγωγή εξαρτάται από τη σοβαρότητα του τραυματισμού και από τον εμπλεκόμενο μυ.

Σε κάθε περίπτωση, σημαντικό είναι να τεθεί άμεσα σε ανάπαυση και να αποφεύγονται οι δραστηριότητες που προκαλούν πόνο. Εξίσου σημαντική είναι η άμεση εφαρμογή πάγου στην τραυματισμένη περιοχή, η οποία πρέπει να διαρκεί 15-20 λεπτά και να επαναλαμβάνεται κάθε 2-3 ώρες για μερικές μέρες μετά τον τραυματισμό. Η συμπίεση και η ανύψωση του τραυματισμένου μέλους αποτελούν τις τελευταίες 2 ενέργειες του ακρωνυμίου Κ.Α.Π.Α.Ι. (Κρυοθεραπεία, Ανάπαυση, Πιεστική επίδεση, Ανάρροπη θέση, Ιατρική συμβουλή), στο οποίο πρέπει πάντα να προβαίνει κανείς σε περίπτωση αθλητικών τραυματισμών. Η χρήση ενός αντιφλεγμονώδους φαρμάκου, συνδυαζόμενου, ενδεχομένως, με ένα φάρμακο κατά των συσπάσεων, είναι χρήσιμο για την ανακούφιση του πόνου.

Στην περίπτωση κάκωσης πρώτου βαθμού, και εάν το υπερηχογράφημα απεικονίζει θλάση ήπιας μορφής, είναι δυνατή η πρόωρη έναρξη της φυσιοθεραπείας με θεραπεία λέιζερ ή υπέρηχους. Μέσα σε διάστημα 3 ή 4 εβδομάδων είναι, γενικά, δυνατή η επιστροφή στην αθλητική δραστηριότητα. Στην περίπτωση κάκωσης δευτέρου βαθμού συνιστάται μια περίοδος πλήρους ανάπαυσης μερικών ημερών (2-7) που επιτρέπει το σχηματισμό επανορθωτικού ιστού. Ωφέλιμη, και σε αυτή την περίπτωση, είναι η χρήση αντιφλεγμονωδών και φαρμάκων κατά των συσπάσεων, η φυσιοθεραπεία που μπορεί να περιλαμβάνει ιοντοφόρεση, υπέρηχους και θεραπεία λέιζερ (Hilterapia), καθώς και η προσεκτική εκτέλεση διατατικών ασκήσεων που μπορεί κανείς να ξεκινήσει μετά την πρώτη εβδομάδα ανάπαυσης. Οι ασκήσεις, που προφανώς δεν πρέπει να προκαλούν πόνο, είναι ωφέλιμες για τη σωστή κατανομή του επανορθωτικού ιστού και για τη μείωση της έκτασης των ουλών. Ο χρόνος αποκατάστασης υπερβαίνει συνήθως τον ένα μήνα, με δυνατότητα επιστροφής στην αθλητική δραστηριότητα μετά από τουλάχιστον 4-6 εβδομάδες. Στην περίπτωση κάκωσης τρίτου βαθμού, πρέπει κανείς να προβεί στην ακινητοποίηση του τραυματισμένου μέλους και στην εφαρμογή ενός γύψινου νάρθηκα, ενώ, εάν πρόκειται για σοβαρό τραυματισμό, είναι απαραίτητη η χειρουργική συρραφή των ινών του μυ. Μετά την πάροδο της περιόδου ανάπαυσης μπορεί κανείς να προχωρήσει σε μια αγωγή ανάλογη εκείνης που ακολουθείται στην περίπτωση θλάσης δευτέρου βαθμού. Εντούτοις, στην περίπτωση τραυματισμού τρίτου βαθμού, η αποκατάσταση είναι αμφίβολη, καθώς, ακόμα και μετά από την κατάλληλη θεραπεία, υπάρχει αυξημένος κίνδυνος υποτροπής.

ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΟ ΑΠΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΘΛΑΣΕΩΝ

ΦΑΣΗ Ι : Διακοπή αθλητικής δραστηριότητας, παγοθεραπεία, επίδεση, ανάρροπη θέση, αντιφλεγμονώδη φαρμακευτική αγωγή, παθητική κινητοποίηση

 

ΦΑΣΗ ΙΙ: Παγοθεραπεία, παθητικές διατάσεις, αντιφλεγμονώδη, ρεύματα, ισομετρικές ασκήσεις

 

ΦΑΣΗ ΙΙΙ: Παγοθεραπεία, ενεργητικές διατάσεις, αντιφλεγμονώδη, ρεύματα, ισοτονικές και ισοκινητικές ασκήσεις

 

ΦΑΣΗ ΙV: Παγοθεραπεία, διατάσεις, ισοκινητικές ασκήσεις, ασκήσεις ιδιοδεκτικότητας, τρέξιμο, συγκεκριμένες ασκήσεις ποδοσφαίρου

 

ΦΑΣΗ V: Επιστροφή στο άθλημα, ασκήσεις πρόληψης βασισμένες στο πρόγραμμα 11+ της FIFA

 

H επιστροφή σε αθλητικές δραστηριότητες στις θλάσεις πρώτου βαθμού υπολογίζεται περίπου στις 3-7 ημέρες, στις θλάσεις δευτέρου βαθμού στις 3 εβδομάδες, και στις θλάσεις τρίτου βαθμού στις 6-8 εβδομάδες. Για την επιστροφή σε αθλητικές δραστηριότητες θα πρέπει να διενεργούνται ισοκινητικά και λειτουργικά τεστ. Η ισοκινητική δύναμη θα πρέπει να είναι πάνω από το 80%-90% του αντίστοιχου σκέλους. Η ελαστικότητα θα πρέπει να εκτιμάται, με τη σύγχρονη μέθοδο της υπερηχoγραφικής ελαστογραφίας, ως μέθοδος απεικόνισης του μυοσκελετικού, γιατί και αυτή αποτελεί παράγοντα υποτροπής. Αν ο ποδοσφαιριστής δεν μπορεί να πραγματοποιήσει sprint, και τρέξιμο σε σχήμα οκτωειδές (figure of 8), ή βρεθεί ότι έχει μυϊκή ανισορροπία ή δεν έχει επιστρέψει στην φυσιολογική ελαστικότητα ο μυς θα πρέπει να παραμείνει εκτός αθλητικής δραστηριότητας.

 

Υποτροπή

Όταν τραυματιστεί ο μυς ξεκίνα άμεσα μια διαδικασία αυτοίασης. Αρχικά έχουμε την φάση του αιματώματος, την συγκέντρωση φλεγμονωδών στοιχείων και στο τέλος την δημιουργία μιας δεύτερης ποιότητας ουλώδη συνδετικού ιστού.. Αυτός ο ουλώδης ιστός, στερείται της ελαστικότητας και της αντοχής που έχει ο φυσιολογικός μυς. Μπορεί όμως να εκπαιδευτεί και να βελτιωθεί βάσει των δυο “S”, Stretching (διάταση) και Strengthening (ενδυνάμωση). Εάν δεν αποκτηθεί το 100% της ελαστικότητας και της αντοχής και πάνω από το 80%- 90% της μυϊκής δύναμης σε σύγκριση με το υγιές , τότε υπάρχει πιθανότητα υποτροπής. Επιτυχημένη είναι η θεραπεία στην μυϊκή θλάση όχι απλά όταν ο ποδοσφαιριστής επιστρέφει χρονικά το συντομότερο στους αγωνιστικούς χώρους αλλά όταν δεν έχει υποτροπή.

Leave a reply